રામ સેતુ, જિયો બ્લેકરોક અને નફાની ભ્રમના

અમે બધા રામ સેતુની વાર્તા સાંભળી છેતે પુલ જે ભગવાન રામની સેના લંકા પહોંચવા માટે બનાવ્યું હતું. દંતકથા મુજબ, તે પથ્થરો પાણી પર તરતા  હતાં કારણ કે તેઓ પરશ્રી રામલખેલું હતું. બાળપણથી આપણે માનતા આવ્યા છીએ કે ભગવાન રામનું નામ હોય એવું કશું પણ દૈવી શક્તિ ધરાવે છે.

આજની વાત કરીએ તો — ઘણા લોકો “જિયો” નામને પણ એવો જ વિશ્વાસ આપે છે. માનવામાં આવે છે કે જે પણ પર “જિયો” લેબલ છે, તે તો ચોક્કસ સફળ થશે. એવો જ વિશ્વાસ ફરી દેખાઈ રહ્યો છે Jio BlackRock Mutual Fund ના લોન્ચ સાથે.

? તાજેતરમાં શું થયું?

Jio BlackRock એ પોતાનો પ્રથમ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ (NFO) 30મી જૂને લોન્ચ કર્યો હતો, જે 2મી જુલાઈએ બંધ થયો. તેમાં નીચેના ફંડ્સનો સમાવેશ હતો:

ઓવરનાઈટ ફંડ, લિક્વિડ ફંડ, મની માર્કેટ ફંડ


67,000 થી વધુ રોકાણકારોએ ભાગ લીધો અને ફક્ત થોડા જ દિવસોમાં ₹17,800 કરોડની મોટી રકમ આવી ગઈ!

પણ એક ટ્વિસ્ટ છે — આ બધા ફંડ્સ માત્ર ડાયરેક્ટ મોડથી ઉપલબ્ધ હતા, એટલે કે કોઈ ડિસ્ટ્રિબ્યુટર (એડવાઇઝર) નો સમાવેશ નહોતો. રોકાણકારોએ પોતે નિર્ણય લેવો પડ્યો — કોઈ સલાહ વગર.

? લોકો શું અપેક્ષા રાખી રહ્યાં છે?

મેં બે રોકાણકારોને મળ્યું જેમણે આ જિયો ફંડ્સમાં પૈસા લગાવ્યા હતા. જ્યારે મેં પૂછ્યું કે કેટલો રિટર્ન અપેક્ષા રાખો છો, તો તેઓએ આત્મવિશ્વાસપૂર્વક કહ્યું:
"જિયો છે એટલે ચોક્કસ માર્કેટને હરાવશે — 13% થી 14% રિટર્નની આશા છે."

પરંતુ હવે હકીકત જુઓ:

ફંડ પ્રકાર

છેલ્લા 1 વર્ષની સરેરાશ રિટર્ન

ઓવરનાઈટ ફંડ

~6.2%

લિક્વિડ ફંડ

~6.9%

મની માર્કેટ ફંડ

~7.8%

અહીંયાંયે સત્ય એ છે કે આ કેટેગરીઝ ઊંચા ગ્રોથ માટે નથી બનેલી. એ તો વ્યાજદરો અને મોંઘવારી પર આધાર રાખે છે. એટલે ડબલ ડિજિટ રિટર્ન આશાવાદી વિચાર છે.

⚠️ અસલ સમસ્યા: અપેક્ષા vs હકીકત

લોકો આ લો રિસ્ક, શોર્ટ ટર્મ ફંડ્સને ઇક્વિટી ફંડ કે સ્ટોક્સ સાથે તોલવે છે. આ તો એવું થયું કે તમે ફેમિલી કાર લો અને આશા રાખો કે એ ફેરારી જેવી રેસ કરશે!

આ લોકો એક વર્ષ પછી નિરાશ થઈ શકે છે જ્યારે રિટર્ન્સ તેમની અપેક્ષા પ્રમાણે ના આવે.

અને પછી શું?

  • કહેશે કે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ વ્યર્થ છે
  • રોકાણ કરવું બંધ કરી દેશે
  • બીજા લોકો ને પણ અટકાવશે

પરંતુ હકીકતમાં ખોટું તો ફંડ નહોતું — ખોટો ચોઈસ અને ખોટી અપેક્ષા હતી.

? મુખ્ય શિખામણો:

  • બ્રાન્ડ નામનફો ની ખાતરી: મોટા નામનો મતલબ એ નથી કે દરેક ફંડ outperform કરશે
  • પ્રોડક્ટ સમજો: રોકાણ કરતા પહેલાં સમજો કે આ કયો પ્રકારનો ફંડ છે અને સામાન્ય રીતે કેટલો રિટર્ન આપે છે
  • અંધ વિશ્વાસ ના કરો influencers પર: YouTube - Instagram પર ફાઇનાન્સ ગુરૂઓ સામાન્ય સલાહ આપે છે. જે તેમને કામ આવ્યું એ તમારું કામ પણ કરે એવું નહિ
  • જરૂર પડે ત્યારે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ડિસ્ટ્રિબ્યુટર ની મદદ લો: યોગ્ય માર્ગદર્શન માટે એ જરૂરી છે

? અંતિમ વિચાર:

રામ સેતુ વિશ્વાસ અને મિશનની સમજથી બનાવાયું હતું. તમારું ફાઇનાન્શિયલ જર્ની પણ એવું હોવું જોઈએ — માત્ર નામ પરના વિશ્વાસ પર નહીં, પણ જ્ઞાન પર આધારિત. અંધાધૂંધ ન વહેતા રહેવું — જ્યાં જવાનું છે એ જાણો અને યોગ્ય પુલ પસંદ કરો જે તમને ત્યાં લઈ જાય.